Đậu bắp có tên trong tiếng anh là oka, danh pháp khoa học là Abelmoschus esculentus . Không chỉ đem lại vị ngon, thanh mát cho các bữa ăn. Đậu bắp còn đem lại giá trị dinh dưỡng lớn. Cách trồng đậu bắp không hề khó, chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé.
Nội dung
Tổng quan về Đậu bắp
Thực vật
Không có một ghi chép đầy đủ nào về nguồn gốc của Đậu bắp. Người ta cho rằng loài này có nguồn gốc từ vùng cao nguyên Ethiopia. Một số tài liệu cho thấy người Ai Cập và người Moor đã trồng loài này từ thế kỷ XII và XIII.
Về mặt thực vật, mặc dù có tên là mướp tây, nhưng không hề giống mướp ta. Đậu bắp là loài thực vật thân thảo cao tới 2,5 m. Đậu bắp sống hằng năm.
Lá dài và rộng khoảng 10–20 cm. Hoa màu trắng vàng, phần giữa và gốc mỗi có thường có màu tím. Hoa có 5 cánh với đường kính khoảng 4–8 cm.
Khác với các loại đậu khác, quả đậu bắp dài từ 8 – 20 cm, có lông và chứa nhiều hạt. Quả cũng chứa nhiều xơ, tốt cho tiêu hóa. Quả được thu hoạch khi còn non là một loại rau xanh được ưu thích.
Ngoài ra, lá của Đậu bắp cũng có thể ăn được. Người ta sử dụng lá Đậu bắp trong các món salad tương tư ra xà lách. Hạt của Đậu bắp khi già có thể sử dụng để rang lên và tạo thành cà phê không caffein. Hoa Đậu bắp được sử dụng như một loại trà và gia vị.
Hạt Đậu bắp cũng chứa một lượng tinh dầu. Loại dầu được ép từ hạt Đậu bắp thường có màu vàng, hương vị dễ chịu. Hàm lượng dầu trong hạt Đậu bắp khá cao lên tới khoảng 40%.
Giá trị dinh dưỡng
Đậu bắp được coi là “nhân sâm xanh”, được thế giới công nhận là một loại thực phẩm bổ dưỡng. Theo Y học cổ truyền, Đậu bắp có vị chua, tính mát. Có tác dụng giảm đau và hiệu quả tốt trong điều trị các bệnh như bí tiểu tiện, táo bón.
Từ lâu đời, ông cha ta đã sử dụng Đậu bắp như một loại thảo dược. Các tác dụng chính điển hình phải kể đến như hỗ trợ tiêu hóa, tốt cho tim mạch, xây dựng hệ miễn dịch. Ngoài ra Đậu bắp còn tốt cho mắt và chống viêm hết sức hiệu quả.
Theo các nghiên cứu hiện đại, Đậu bắp chứa nhiều cellulose và lignin trong tất cả các bộ phận. Ngoài ra Đâu bắp còn chứa polysaccharides pectin, chất keo dính (nhớt) nên khi ăn đậu thường rất nhớt.
Hơn nữa, Đậu bắp còn giàu protein, phốt pho, sắt, kali, canxi, kẽm, mangan và các khoáng chất khác. Tất cả tạo nên hương vị đặc biệt của Đậu bắp, ăn rất khác và giá trị dinh dưỡng cao.
Với những tác dụng tuyệt vời trên, hẳn là bạn sẽ muốn trồng một vườn Đậu bắp tại nhà. Hãy cùng nuoitrong.vn tìm hiểu cách trồng Đậu bắp siêu đơn giản nhé.
Cách trồng Đậu bắp
Cách trồng Đậu bắp không hề khó chỉ với vài thao tác đơn giản dưới đây là bạn có thể có vườn Đậu bắp sai trĩu quả.
Chọn giống
Có nhiều loại Đậu bắp khác nhau với hình dạng và kích thuộc quả phong phú. Một số loài phải kể đến như là Heirloom Burgundy, Clemson Spineless, Blondy,…
Phổ biến hiện tại ở Việt Nam là loài Đậu bắp có vỏ màu xanh đậm hầu như không có gai và hơi cong. Loài này thích hợp với khi hậu Việt Nam. Đồng thời Đậu cũng cho thu hoạch nhanh thường chỉ sau 55 đến 60 ngày.
Hạt giống được bán tại các vườn ươm hoặc nếu trồng ít bạn có thể mua tại các trang mạng xã hội. Các trang thương mại điện tử như Shopee, Tiki,… đang bán với giá khoảng 25k/ 1 gói 20g.
Loài này thường được gieo bằng hạt. Có vài vườn ươm cây giống, việc trồng cây giống đảm bảo độ phát triển những chi phí thường khá tốn kém.
Điều kiện khí hậu trồng Đậu bắp
Đậu bắp là loại cây có ưa thời tiết ấm nên cần tiếp xúc với ánh nắng đầy đủ. Nó phát triển tốt nhất trong phạm vi nhiệt độ từ 24-27 oC. Nó có khả năng chịu đựng tốt với nhiệt độ cao và điều kiện khô hạn. Nhưng rất nhạy cảm với sương giá và nhiệt độ dưới 12 ° C.
Hạt giống nảy mầm kém ở nhiệt độ dưới 20 oC. Cây trồng có thể phát triển trong cả mùa mưa. thành công trong mùa mưa ngay cả ở vùng mưa nhiều. Ở Việt Nam, Đậu bắp thương được trồng vào cuối xuân, đầu hè.
Chuẩn bị đất trồng
Đậu bắp có thể trồng ở nhiều loại đất, tuy nhiên, nó phát triển tốt nhất ở đất thịt pha cát tơi xốp, thoát nước tốt, giàu chất hữu cơ. Phạm vi pH từ 6,0-6,8 được coi là tối ưu. Đất phèn, mặn và đất thoát nước kém đều không tốt cho cây trồng này.
Nếu bạn không có vườn hoặc không gian rộng rãi, bạn có thể trồng đậu bắp trong thùng xốp, chậu. Nhưng yêu cầu các thùng xốp, chậu này có chiều rộng ít nhất 50cm, chiều cao khoảng từ 50 cm trở nên. Và luôn nhớ đục lỗ thoát nước dưới đáy và xung quanh.
Gieo hạt
Bạn có thể gieo hạt trong chậu than bùn, thùng xốp để trong nhà. Hoặc tạo luống gieo trực tiếp trên vườn. Nên gieo hạt Đậu bắp vào cuối mùa Xuân khi nhiệt độ không còn quá lạnh.
Trước khi gieo hạt, bạn nên ngâm và ủ hạt để hạt nảy mầm đều và nhiều hơn. Bạn nên ngâm hạt Đậu bắp trong nước ấm khoảng 40 oC. Ngâm từ 2 tới 3 tiếng.
Sau khi ngâm, hạt ngấm nước bạn nên vớt hạt ra cho vào khăn ẩm ủ. Khi hạt nứt ra thì đem gieo. Chú ý cần bổ sung nước trong quá trình ủ hạt. Nếu thiếu nước hạt mầm có thể bị khô và chết.
Đậu bắp nên được giao thành từng hốc mỗi hốc khoảng 2-3 hạt. Lớp đất lấp lên trên nên mỏng khoảng 1cm để hạt có thể dễ dàng nảy mầm.
Sau khi gieo hạt, cần đảm bảo độ ẩm phù hợp cho hạt nảy mầm. Nước nên được tưới bằng vòi phun.
Không nên để ánh sáng trực tiếp chiếu vào nơi gieo hạt. Nhưng cũng không nên che tối hoàn toàn.
Chăm sóc Đậu bắp
Giống như kỹ thuật trồng nho, loại bỏ tất cả cỏ dại trong luống đậu bắp khi cây còn nhỏ và để ý cỏ dại trong suốt mùa sinh trưởng. Phủ một lớp mùn dày có thể giúp ngăn cỏ dại mọc lên trên luống đậu bắp.
Lớp mùn cũng giúp Đậu bắp giữ nước và chất dinh dưỡng. Các chuyên gia nông nghiệp khuyên rằng, một lớp mùn dài 3 – 4 cm là hợp lý cho cây phát triển.
Bạn cũng cần giữ cho cây Đậu bắp được tưới nước đầy đủ, đặc biệt là trong mùa hè. Nước nên được cung cấp hằng ngày đặc biệt ở những vùng khí hậu khô, nóng.
Khi cây con cao khoảng 6-10 cm, hãy tỉa thưa để chúng cách nhau từ 20 đến 30 cm.Sau lần thu hoạch đầu tiên, hãy loại bỏ các lá bên dưới của cây đậu bắp để tăng tốc độ phát triển quả.
Chế độ phân bón
Đậu bắp có một thời gian dài để sinh trưởng ra hoa và đậu quả. Vì vậy tốt nhất bạn nên áp dụng chế độ dinh dưỡng cân bằng để duy trì sức sống và tăng sản lượng. Đậu bắp rất cần các loại phân bón giàu nito, photpho và kali.
Bạn nên bón lót cho cây bằng phân NPK 10-10-10, phân cũ hoặc phân trộn giàu dinh dưỡng. Sau một tháng gieo hạt và ngay trước khi đậu bắp ra hoa, nito và photpho nên được bổ sung.
Thu hoạch
Khoảng hai tháng sau khi trồng, có thể thu hoạch những quả Đậu bắp đầu tiên. Quả thông thường phải dài khoảng 5-9 cm cho lần thu hoạch đầu tiên. Thu hoạch quả cách ngày. Để thu hoạch quả, dùng dao sắc và sạch cắt phần cuống cách nắp quả khoảng 1-2 cm.
Nếu phần thân quá dai để cắt, thì quả có lẽ đã quá già và cần được cắt bỏ và loại bỏ. Luôn đeo găng tay và áo dài tay khi thu hoạch hoặc xử lý cây đậu bắp. Bởi vì hầu hết các loại đậu bắp đều có gai nhỏ hoặc lông có thể gây kích ứng da của bạn.
Các lưu ý trong cách trồng Đậu bắp và bảo quản sau thu hoạch
Sâu bệnh hại Đậu bắp có những loại nào?
Đậu bắp là loại cây không dễ bị sâu bệnh. Tuy nhiên vẫn có nhiều vấn đề tiềm ẩn. Do đó, hiểu biết về sâu bệnh hại Đậu bắp chắc chắn có ích trong việc trồng Đậu bắp.
Đầu tiên, để tránh sau bệnh hại đó là sử dụng hạt giống chất lượng cao. Cung cấp nước và giữ độ ẩm thích hợp cũng sẽ giúp cây tránh vấn đề sâu bệnh. Bạn cũng cần giữ cây sạch cỏ và nhanh chóng loại bỏ các lá cũ, là già yếu hay lá chết.
Bạn cũng nên để ý đến khu vườn của bạn bằng cách đi dạo qua khu vườn mỗi ngày. Quan sát kỹ mặt dưới của lá và trên các cành và thân thấp hơn để tìm rệp và bọ xít. Bạn cũng có thể bắt gặp chúng ăn trái. Tuy nhiên có một sô côn trùng có ích như bọ rùa, mà bạn không cần bắt nó đi
Đậu bắp cũng có thể nhiễm một số loại nấm như nấm thán thư, fusarium. Các loại nấm thường xuất hiện khi có quá nhiều nước hoặc không thoát nước. Ngoài ra, Đậu bắp có thể gặp cả bệnh phấn trắng, gây ra các đốm trắng và phấn trắng trên cây.
Cách bảo quản Đậu bắp
Đậu bắp nên được sử dụng ngay sau khi thu hoạch. Vì để lâu Đậu có thể bị hỏng hoặc bị già. Ngoài ra, để lâu Đậu bắp có thể khiến chúng mất đi nhiều chất, giá trị dinh dưỡng có thể bị giảm xuống.
Tuy nhiên, để bảo quản đậu bắp, có thể đặt những quả tươi vào túi hoặc các hộp kín khác và bảo quản chúng trong tủ lạnh. Ở ngăn mát tủ lạnh, nhiệt độ từ 2-10 oC Đậu bắp có thể giữ từ 3-4 ngày.
Các món ăn với Đậu bắp
Đậu bắp có thể được chế theo nhiều cách khác nhau. Nó có thể được ngâm, chiên, xào, ăn sống, hoặc chế biến thành súp, món hầm. Có rất nhiều món ngon với Đậu bắp như: Đậu luộc, Đậu bắp xào thịt bò, Đậu bắp bọc váng đậu sốt, Đậu bắp sốt cà chua.
Các món ăn với Đậu bắp rất dễ chế biến và phù hợp với nhiều bữa ăn. Tuy nhiên cũng cần lưu ý, khi chế biến không nên nấu quá chín. Nấu chín quá sẽ làm mất đi độ giòn và nhiều chất dinh dưỡng trong đậu bắp.
Đậu bắp vừa rất ngon lại bổ dưỡng và tự trồng sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí. Và không có gì tuyệt vời hơn là được hái và ăn Đậu bắp tươi ngay trên cây tại nhà.
Theo: Biển Lặng
