Người nuôi heo nhà, heo rừng đang băn khoăn với công tác tìm nái làm giống. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách chọn heo nái sinh sản tốt nhất.
Người chăn nuôi cần lựa theo những tiêu chí nào để có được lợn nái tốt?
Nội dung
Tiêu chí chọn lợn nái
Đầu tiên tiêu chuẩn cho lợn nái mặt nó phải thanh, hai nữa người nó phải thon dáng quả lê. Hai chân hậu của nó phải thẳng, cao.
Kiểm soát hàng vú của nái xem như thế nào, có đều không? Hai nữa là số lượng vú của nó có nhiều? Cái nữa là ta quan sát thêm về bộ phận sinh dục. Một bước mà chúng ta cần cực kỳ chú ý với cách chọn heo nái sinh sản.
Vì bộ phận sinh dục thể hiện ở bên ngoài nếu con lợn mà hình nêm là con lợn dằng sau to, đằng trước nhỏ. Thì tiềm năng sinh sản cao. Nếu thấy bờ vai trên dưới bằng nhau thì con đó sẽ thiên về hướng lợn thịt.
Về đặc điểm con nái hậu bị thêm nữa là bà con quan sát hàng vú nó. Vú kẹ cho khả năng tiết sữa sau này kém. Vú cách vú, hàng cách hàng, núm to rõ ràng, cứ theo đặc điểm đó mà bà con chọn. Liên quan đến quá trình nuôi con sau này. Chúng ta công tác phối giống thụ tinh tốt thì nó đẻ 14 – 16 con chẳng lo bị thiếu sữa.
Với cách chọn heo nái sinh sản như trên về cơ bản đạt yêu cầu. Tuy vậy chuyên gia có nhấn mạnh thêm, nhất là tình hình chăn lợn bây giờ. Cần loại bỏ lợn có hướng hướng thịt.
Bởi chúng ta phải chọn lợn hướng sinh sản sau này nó mới đẻ liên tục. Và số lượng con mới đạt. Đặc biệt chú ý các núm phải đều nhau, có từ mười đến mười hai núm trở lên.
Chọn heo nái sinh sản theo ngoại hình
Cách chọn lợn nái nhìn ngoại hình như thế nào là đạt tiêu chuẩn?
Thực ra nếu mà để cho nái chuẩn thì qua rất nhiều bước chọn. Đầu tiên cần chọn dựa lý lịch tức là về gia đình bố mẹ, ông bà. Hai về ngoại hình người ta chọn từ lúc mà sau cai sữa. Sau đó tiếp tục được ba tháng thì người ta lại chọn ngoại hình một lần nữa. Và tiếp tục sau khi được năm đến sau tháng.
Vậy những con nái có ngoại hình chuẩn thì như sau:
- Thứ nhất là thon dài, bụng thon chứ không được bụng phệ.
- Thứ hai mõm bẹ.
- Thứ ba bốn chân phải chắc và móng phải thẳng, không được tõe.
- Thứ tư quan sát bộ phận sinh dục không được lép, vẹo.
Về bộ phận sinh dục phải cân đối, giống như quả đào là chấp nhận được. Hoa mà vẹo, nhỏ quá ảnh hưởng đến sinh sản sau này.
- Thứ năm vú phải ít nhất mười hai tới mười bốn, các hàng phải đối xứng đều nhau. Chứ đừng để lệch nhau giữa hai hàng. Tất nhiên núm phải lồi ra ngoài chứ đừng có tụt vào trong.
Đấy là ngoại hình cơ bản và chọn thì kiểm tra không có nước mắt nước mũi. Không có dấu hiệu khác thường trên thân, vùng da của con lợn.
Hướng dẫn tự chọn heo làm nái
Giới thiệu cho các bác nuôi lợn cách chọn lợn nái đang nuôi thịt sang làm nái. Một số các bác vì nguyên nhân không có nhập được lợn giống trại.
Thì các bác có thể tận dụng luôn con lợn của nhà thời điểm này. Lợn đang được giá thì các bác tận dụng cơ hội nhanh. Chứ đợi được con lợn trại về hoặc có mấy con mình chẳng bõ nhập, các bác hoàn toàn gây lên.
Một số tiêu chí cách chọn heo nái sinh sản
Đầu tiên là các bác chọn lợn tổng quan con nái, người nó phải dài. Nhất là phần bụng người ta gọi là nó hong thoáng thì sau này mang thai mới được nhiều con mà không bị chặt bụng.
Tiếp đến nhìn cổ ưu tiên chọn những con cổ dài. Lúc mà nó quay sang hai bên thành ba ngấn, người ta gọi là cổ ba tấc.
Về chân có thể nói cần chú ý nhất nhì với con nái. Tại vì nó mang bầu phải chịu một cân nặng rất lớn. Chân móng nó kém không thể chịu được, dễ bị bại chân.
Các bác xem chân nó phải thẳng, đứng bằng móng. Nếu nó đứng bằng bàn và xẹp xuống rồi là không được chọn với cả bốn chân. Khi đứng bình thường không trơn trượt gì là nó phải đứng thẳng bằng hai chân.
Tiếp theo các bác nhìn hoa, bộ phận sinh dục phải xuôi, con nào mà dốc ngược lên là không được chọn. Con đó sau này khi vệ sinh dễ bị viêm. Chọn hoa nó to một chút, người ta gọi là hình trái đào, thuôn đều sang hai phía.
Kinh nghiệm chọn heo nái
Một kinh nghiệm quý báu nữa là các bác nhìn cuống đuôi. Làm sao chọn con nào có cuống đuôi càng to càng tốt. Tuy mình khó nhìn được bên trong, nó sẽ quyết định được độ nở của xương chậu. Cuống đuôi to chứng tỏ xương chậu càng nở, sau này đẻ dễ, kể cả con to một chút thì nó đẻ cũng dễ hơn.
Nếu cuống đuôi hẹp kéo theo xương chậu hẹp hơn. Thì sau này không may con nó to một chút thì khó sinh. Dễ dẫn đến heo con bị kẹt lại, gây nguy hiểm tới cả nái.
Điểm tiếp theo trong cách chọn heo nái sinh sản các bác xem vú của chúng. Ưu tiên chọn các heo ít nhất mười bốn vú trở lên. Và quan trọng phải cân, hai bên so le đừng lệch và phải vểnh. Nếu hướng vào trong hoặc gần nhau quá không tốt.
Sau này lúc con heo mẹ nó nằm là vú phải vểnh ra mới bú được, chứ nó mà giấu tụt thì khó. Đầu vú người ta hay gọi là đầu hạt cơm phải nổi. Một số con thụt vào thì những núm đấy về sau gần như không sử dụng.
Ngoài ra các bác chọn thêm vài vấn đề cũng chẳng sao. Chọn con của các con nái sinh từ lứa ba trở đi thì nó sẽ ổn định rồi và truyền được những gen trội. Đó là những cái cơ bản nhất trong cách chọn heo nái sinh sản.
Con mẹ của các con đấy không có tiền sử mắc khô thai. Một phần nữa các bác để ý lưng các bác chọn những con đừng cong quá.
Chọn heo nái từ đàn heo thịt
Cách chọn heo nái sinh sản từ đàn heo thịt đa số bà con quan tâm. Chứ không phải heo bấm lỗ tai mua từ trại. Những con heo trại người ta lấy ba triệu rưỡi tiền công tác giống nên tự chọn sẽ đỡ phần nào.
Chọn được heo từ bầy heo thịt thì việc trước hết ta cần quan tâm đó là con mẹ nó như thế nào? Con mẹ nó đẻ sai hay ít? Bởi vì ta chọn heo F2 nên có thể xem như vậy, chứ cứ đẻ lắt nhắt lần năm con, lần bảy con thì heo con có tốt đến mấy cũng không nên chọn.
Giống như chọn bò giống hay chọn dê giống thì phải biết rõ nguồn gốc của nó. Còn heo trại mua mất thêm ba triệu rưỡi thì người ta phải chọn cho rồi. Mình phải tự coi xem heo mẹ đó sinh đều chưa, cụ thể một lứa ra bao nhiêu.
Thứ hai nhiều bác để lại con lẹt đẹt làm nái, con nhanh lớn thì đem bán, đó là sai lầm. Để con nào mau lớn, khung xương chậu to. Có một mẹo dân gian là bà con nhìn bộ phận sinh dục con heo nào chĩa lên, móc lên là không được.
Chọn heo chú ý con nào lên giống sớm, nó xung, cỡ bảy chục ký thấy có dấu hiệu rồi. Qua tới tám chục ký là lên giống thì để dành lại. Cho qua vài lứa cũng được, đừng có vội, sau đó mới lấy ra làm là ổn.
Chuồng nuôi heo nái
Ta cũng làm chuồng nuôi heo nái riêng dễ quan sát con nào biểu hiện. Rồi con nào phối rồi mà chưa đậu cũng xem xét dễ dàng.
Chứ nhiều bà con nuôi trong chuồng mình không thấy, không để ý cứ nghĩ ghi ngày phối. Chờ ba tháng mười ngày sau chẳng thấy đẻ đâu hết, để ý lại thấy nó lên giống trở lại. Như vậy mất bao nhiêu công và biết bao nhiêu cám mà nó không đẻ là lỗ rồi.
Cho nên các bác cân nhắc nuôi heo nái theo khung sắt, vừa tiết kiệm diện tích vừa rẻ.
Cách chọn heo nái sinh sản là chân cẳng phải trụ vững. Tại vì thời điểm nó có bầu chân yếu đi dễ bị bạnh háng do nặng quá hoặc dễ mắc các tật về khớp.
Cách chọn heo rừng lai sinh sản
Cách chọn heo nái sinh sản thuận lợi, lâu dài phục vụ quá trình sau này. Thì cả heo nái rừng lai, heo đại bạch thì đều đáp ứng được hai tiêu chí quan trọng nhất. Theo chúng tôi đó là hai tiêu chí không thể bỏ qua.
Thứ nhất là bộ phận sinh dục phải nở nang phát triển tốt, to hơn những con khác ở trong đàn. Vênh về bên nào hay có dấu hiệu bất thường loại luôn.
Hai về phần xương chậu làm sao biết hợp làm sinh sản. Bà con quan sát hai chân hậu của heo nái khi mà nó di chuyển, nó phải vuông góc với mặt đất và hông rộng. Chân chụm thì khó sinh mà chân choãi thì đến lúc gần đẻ nặng bụng dễ bị xoạc. Tùy theo dòng heo mà cũng có những tiêu chí khác nữa.
Thêm một cái nữa mọi người cần lưu ý về vú của con heo. Nếu được chọn heo rừng từ mười vú trở lên. Đối với dòng heo rừng lai thì khả năng sinh sản không nhiều như heo nhà chỉ từ tám tới mười hai con. Cần lựa to, rõ, không núm lép hay lún vô trong thì sau này chăm sóc con sẽ tốt hơn.
Đặc điểm lưng
Thường người ta sẽ chọn lưng dài, thẳng riêng heo rừng lai chọn được lưng dài hơi khó. Tại tùy thuộc vào kiểu lai của từng người nuôi nữa. Ví dụ thêm nữa về heo Móng Cái lưng võng nên khó có thể được ưng ý về tiêu chí này.
Người ta thích dài lưng bởi cho rằng như vậy thì khoảng cách các con ở bào thai sẽ được thoải mái. Tốt cho quá trình sinh trưởng cho chúng. Mọi người cũng nên tham khảo thêm cân nhắc với cách chọn heo nái sinh sản.
Còn về heo rừng lai phổ biến trên thị trường thường người ta sẽ chọn theo tai nhỏ, má trắng. Chân đen, đuôi nhỏ, lông bờm, là một vì nét để người ta chọn heo rừng làm giống. Nếu chọn từ lúc nhỏ người ta sẽ lựa con sọc dưa rõ ràng.
Khuyên mọi người nên lưu ý hai đặc điểm cách chọn heo nái sinh sản là xương chậu và bộ phận sinh dục. Quyết định đến rủi ro chăn nuôi sau này đối với heo rừng lai sinh sản. Giúp giảm thiểu rất nhiều nguy cơ.
Mong rằng bài viết giúp bà con phần nào chọn được các con heo sinh sản ưng ý. Cho ra được đàn heo con tốt nhất.
Theo: Thủy Tiên
