Hiện ở nhiều vùng nước ta trâu đã không phục vụ chính cho trồng trọt nữa. Mà thay vào đó chuyển sang hướng thu thịt nhiều hơn. Theo đó phát sinh nhu cầu trâu giống, bài viết sau chỉ ra vài vấn đề các bác nuôi trâu sinh sản cần chú ý.
Nội dung
Lưu ý khi nuôi trâu sinh sản
Quá trình nuôi trâu sinh sản có một số sai lầm các bác rất thường hay mắc phải. Điển hình như phối giống cho trâu chưa đúng thời điểm. Hay về mặt dinh dưỡng chưa đáp ứng đủ để trâu mẹ cùng bào thai tăng trưởng một cách bình thường. Xử lý như thế nào để khắc phục những mặt tồn tại đó.
Chọn đúng thời điểm phối giống trâu
Trâu cái thường lên giống âm thầm kể từ thời điểm được hai mươi tư tháng. Tuy vậy thời kì sớm bà con chưa nên phối giống ngay. Mà nên đợi đến khi thật cứng cáp, hoàn chỉnh lúc được ba năm tuổi.
Một chu kì động dục của trâu diễn ra từ hai mươi mốt tới hai mươi ba hôm. Để công tác phối giống đạt chất lượng cao bà con cần nhận biết đúng thời điểm trâu động dục.
Trâu có thể ngưng ăn, các biểu hiện ngơ ngác, thích tiếp xúc và tìm đàn, tìm đối tượng trâu khác. Một quan tâm nữa là niêm dịch xuất hiện ở âm đạo nó vảy sang hai mông. Vì thường trâu hoặc bò bắt đầu lên giống vào ban đêm. Bà con để ý thời điểm nửa đêm về sáng hoặc là cuối giờ chiều.
Nên bà con lưu ý khi mang trâu ra khỏi chuồng thì nhìn phía sau. Xem có niêm dịch vấy bẩn lên hai mông chưa. Và lúc mang về chuồng vào buổi chiều bà con cũng lưu ý vấn đề đấy.
Trâu động dục từ mười hai tới mười tám giờ thì bà con sẵn sàng bắt đầu phối. Tiến hành được bằng các phương pháp tự nhiên hay nhân tạo. Sau hai mươi lăm hôm mà chưa thấy trâu có biểu hiện gì lên giống lại. Rất có thể quá trình phối giống cho trâu thành công. Ngoài ra cũng có cách nhận biết trâu có chửa bà con có thể tìm hiểu chi tiết.
Dinh dưỡng cho trâu sinh sản
Lúc này bà con cần chú ý đến chế dộ dinh dưỡng cho trâu. Đồ xanh cho trâu chửa bà con có thể lựa các loại cỏ mềm, non. Cho ăn từ mười hai tới mười lăm phần trăm cân nặng cơ thể.
Bà con cho ăn rơm khô cần bảo quản tốt tránh nấm sẽ ảnh hưởng tới vi sinh. Gây tác động ngược lại làm chướng hơi. Nếu cho trâu nhiều đồ xanh, nhiều nước rất dễ gây cho trâu các vấn đề về tiêu hóa. Về thô xanh cho trâu bà con cố gắng duy trì sáu tới bảy mươi phần trăm, còn lại là thô khô.
Thức ăn tinh giúp tăng cường thêm chất bổ tới trâu mang thai. Bình quân một hôm các bác để tầm hai cân rưỡi một trâu sinh sản. Nguyên tắc chăn các bác nông dân cũng nên lưu ý uống trước ăn sau, tinh trước thô sau.
Tức là cho đồ tinh trước đi rồi sau đó cho và chăn cỏ thô xanh. Để đảm bảo đồ mềm đi trước, tăng mức độ tiêu hóa hấp thu tốt cho trâu.
Quá trình mang thai trâu cái rất cần nước hòa thêm muối. Các bác thêm một lạng muối một ngày với một trâu sinh sản. Nước muối vừa giúp trâu giảm bệnh tật, vừa giúp trâu chống rét.
Nguyên tắc pha muối thì bà con nên pha ra nước chứ đừng nên trộn muối hạt cùng với thức ăn thô hay với cám. Vì đó là nguy cơ xảy ra hiện tượng tích muối và gây phù nề. Nên là bà con chú ý hòa nước muối ra, vảy vào thức ăn hay trộn cám, hòa uống. Tỉ lệ của trâu sinh sản 5 % cho một lít.
Giai đoạn trâu sắp sinh
Ngoài ra trong nuôi trâu sinh sản các bác nên chủ động thêm chất bổ. Đơn giản thêm 1 trong các loại có hoạt chất. Ví dụ saccaro, vitamin ADE, ovimix, kẽm vào đồ ăn thường ngày của trâu. Các loại thuốc này giúp trâu mẹ và bào thai tăng trưởng hệ xương. Giảm được tình trạng suy dinh dưỡng, viêm khớp do thiếu khoáng của nghé non.
Không có gì thay đổi sau ba trăm mười hôm mang thai trâu sẽ sinh sản. Lúc này các bác cần vệ sinh, don dẹp và lát đệm để làm ổ đẻ cho trâu.
Khi phát hiện trâu tới ngày sinh thì chúng ta chuẩn bị chất đệm cho chuồng trước độ một đến hai ngày. Và lượng đệm như vậy có thể theo mùa vụ. Trời rét thì ta có thể đệm dày lên mười lăm hai mươi phân.
Với nuôi trâu sinh sản ta vẫn dùng tới hai vacxin khi trâu mang bầu. Đó gồm lở mồm cùng tụ huyết. Tuy nhiên đừng nên làm vào tháng mang thai đầu và những tháng trâu sắp đẻ, điều này dễ gây sẩy thai ở trâu.
Cách nhận biết trâu sắp đẻ
Trâu sắp đẻ nhận biết rất dễ, bình thường ta quan sát đuôi thấy chệch hẳn sang một bên. Thứ hai bộ phận sưng dần lên bắt đầu từ giai đoạn một tháng chuẩn bị đẻ. Tiếp theo ta nhìn bọng sữa con trâu, sắp đẻ bao giờ bọng sữa cũng to. Cứ tầm mười hôm trâu chuẩn bị đẻ là sữa xuống căng đét luôn.
Xu hướng nuôi trâu sinh sản
Con trâu coi là gia tài nhưng với người dân nhiều vùng thì còn nhiều hơn thế. Để mua được một cặp trâu nghé có thể phải mất tới ba bốn chục triệu. Đây là số vốn mà nhiều hộ ở miền đồi núi chỉ có khi nằm mơ.
Trâu là gia súc lớn bà con nuôi làm sức kéo. Tuy vậy xu hướng một số năm gần đây thì bà con đặc biệt là ở miền núi đã nuôi trâu sinh sản. Để làm nguồn gia tăng thêm kinh tế, cũng tránh lãng phí phụ phẩm nông nghiệp.
Với hộ nuôi ba con trâu coi như chính là vốn để dành của gia đình. Bởi suốt vụ làm lúa cũng chỉ giúp đủ ăn. Nuôi trâu sinh sản trung bình một năm đẻ một lứa, trâu hai tuổi sẽ được bán.
Một năm bán một con trừ đầu tư cũng có lãi hai mươi lăm triệu. Đây chưa phải số tiền lớn, với hộ còn nhiều khó khăn. Thì đây có thể là số vốn để mua thêm tăng đàn trâu ban đầu có thể lãi hai đến ba con.
Nuôi trâu sinh sản kết hợp trồng mía mang lại thu nhập tốt hơn là chỉ trồng lúa. Cách nuôi khá đơn giản, chủ lực từ rau cỏ, ngọn mía. Đối với trâu kỳ sinh sản thì được bổ sung thêm cám ngô, cám gạo. Quan trọng nhất phòng bệnh bằng vacxin, các kinh nghiệm phòng bệnh đều qua tập huấn.
Kinh nghiệm nuôi trâu sinh sản
Theo kinh nghiệm của người nuôi trâu sinh sản thì khi mới bắt về bà con phải tẩy giun sán hết. Như thế thì giai đoạn chăm sóc tiếp theo trâu mới khỏe mạnh được.
Con nào gầy quá thì mình tiêm thêm thuốc bổ B complex. Chứ bà con đừng tưởng mua trâu về thả ra cho ăn nhiều cỏ là tự béo.
Con nào cũng phải làm như vậy để ổn định hệ vi sinh, từ đó mới có đà phát triển. Ngoài ra tiêm thêm cả phòng ký sinh trùng nội ngoại cho trâu. Nói chung gần tương tự chuẩn bị nuôi trâu thịt.
Mình đầu tư chuồng trâu láng bê tông để trâu năm cho sạch để ít bị giun sán. Dạng đệm lót sinh học hiện có nơi đã đưa cả vào nuôi trâu.
Ban ngày thì thả, buộc cho ăn ngoài bãi, tối về xay thêm mía cho nó, ủ càng tốt. Có điều kiện thì cho thêm bát bột ngô nữa. Nuôi trâu sinh sản là phải có chỗ thả thì nghé mới mau lớn được.
Nếu nhốt nghé sẽ chậm lớn, xù hết lông. Cũng giống kiểu nuôi lợn rừng hay gà thả vườn, chừa khoảng cho chúng chạy nhảy thì bao giờ thịt cũng ngon hơn.
Nuôi trâu nhốt thì nên nuôi trâu đực thôi, vẫn phải có chỗ để cho nó phơi nắng. Không thì nó sẽ đỏ da, bán không được giá.
Như vậy bà con vùng núi muốn có thêm kinh tế. Có thể hoàn toàn yên tâm đầu tư vào nuôi trâu sinh sản theo từng hộ gia đình.
Theo: Thủy Tiên
