Cách trồng mướp không khó, dễ thực hành tại vườn nhà, ban công, hay sân thượng. Cùng nuoitrong.vn tìm hiểu về kỹ thuật trồng mướp vừa sai quả vừa sạch qua bài viết sau đây nhé!
Mướp có giá trị dinh dưỡng cao, có lợi cho sức khỏe. Là món ăn phổ biến trong bữa cơm hàng ngày của nhiều gia đình.
Đầu tiên, chúng ta sẽ sơ lược qua về đặc điểm cây mướp trước khi tìm hiểu cách trồng mướp sai quả.
Nội dung
Giới thiệu chung về mướp
Cây thuộc loại cây thân leo có tua cuốn sống hàng năm. Ở Việt Nam ta cây xuất hiện phổ biến với mục tiêu cho bóng râm và thu trái để ăn.
Thân cây nhiều góc cạnh, màu xanh nhạt, leo bằng tua cuốn, có thể phát triển đến chiều dài 15 m. Lá mướp mọc so le, bản to, tròn, đường kính khoảng 15 – 25 cm.
Mặt trên màu lục đậm, mặt dưới được phủ một lớp lông trắng. Hoa mướp màu vàng tươi gồm 5 cánh. Hoa đực mọc thành chùm, hoa cái mọc riêng lẻ.
Quả mướp có dạng quả nang, nhẵn, hình trụ hoặc hình trứng, dài trung bình khoảng 20 – 90 cm. Màu xanh nhạt và có những đường gân dọc theo quả. Quả mướp hương có mùi thơm hơn mướp ta nhiều, được nhiều người yêu thích. Mướp ta cho quả to hơn mướp hương.
Chuẩn bị trước khi áp dụng kỹ thuật trồng mướp
Thời gian trồng
Mướp là cây trồng mùa ấm và thích hợp trồng nhất vùng khí hậu ẩm nhiệt đới như ở Việt Nam. Thời vụ trồng mướp chính rơi vào từ tháng một cho tới tháng sáu. Còn ở miền nam trồng mướp vào hai bắt đầu từ cuối tháng 10 hoặc cuối tháng tư hàng năm.
Nếu trồng mướp nửa cuối năm, cây sẽ chậm phát triển và cho ít quả vì gặp thời tiết lạnh.
Vị trí trồng
Cần chọn một vị trí đón được nhiều nắng ấm và thông thoáng. Cây mướp sẽ phát triển tốt nhất trong điều kiện có nắng ấm khoảng 6 tiếng/ngày.
Nếu bạn đang sống ở trung cư hoặc không có chỗ để trồng trong vườn thì vẫn có thể áp dụng kỹ thuật trồng mướp bình thường nhé. Chúng ta sẽ tận dụng khoảng ban công hoặc sân thượng có nhiều ánh sáng.
Chuẩn bị chậu trồng
Kỹ thuật trồng mướp trong chậu.
Bạn cần chuẩn bị chậu trồng, có thể là thùng xốp hoặc xô sơn, chậu nhựa chứa được nhiều đất. Việc này đảm bảo cho rễ cây có nhiều không gian để phát triển.
Các chậu (thùng) phải đục nhiều lỗ ở đáy và hai bên sườn để đảm bảo thoát nước và giữ cho đất thông thoáng. Nếu để đọng nước nhiều sau khi tưới thì rễ sẽ bị thối, cây phát triển kém.
Đất trồng
Đất trồng mướp phải là đất tơi xốp, thoát nước tốt, với độ pH từ 5,5 đến 6,8. Trước khi trồng mướp bạn nên cuốc đất lên, xới đều. Trộn cùng với vôi bột, phân chuồng ủ hoai mục, vỏ trấu hoặc mùn hữu cơ.
Với mướp trồng trong chậu thì nên chọn loại đất nhiều dinh dưỡng mua tại cửa hàng. Nếu không mua được đất, bạn cũng có thể chuẩn bị như trên nhưng cần phơi nắng để loại bớt các mầm bệnh trong đất.
Đất ổn định và giàu dinh dưỡng là điều kiện để cây mướp phát triển khỏe mạnh.
Giống
Mua hạt giống mướp tại các cửa hàng hạt giống. Nên chọn các giống chống chịu sâu bệnh tốt. Mức giá tầm khoảng 10000 đồng/gói.
Các bước tiến hành trồng mướp
Xử lý hạt giống mướp
Hạt giống mua được tiến hành bước đầu bằng cách đem để trong nước ấm (chế nước hai phần nước nóng ba phần nước nguội). Để vậy hạt khoảng sáu tiếng sau đó vớt ra làm sạch, ủ trong khăn ẩm.
Thời gian ủ khoảng 1,5 – 2 ngày cho đến khi hạt nứt nanh, chuẩn bị nảy mầm. Lúc này hạt đã sẵn sàng đem gieo trồng. Hạt mướp sẽ nảy mầm nhanh hơn khi được gieo trồng vào ngày có nắng ấm.
Gieo hạt
Gieo hạt vào trong các lỗ sâu khoảng 1 cm, để đầu hạt nứt nanh hướng xuống phía dưới. Sau đó lấp đất lại, tưới đều một lượt nước. Giữ cho đất đủ độ ẩm trong suốt quá trình hạt nảy mầm.
Sau khi hạt nảy mầm và phát triển thành cây con có từ 2-3 lá non ta tiến hành đem trồng. Chú ý khoảng cách trồng giữa các cây không nên dưới 1m.
Với các thùng xốp, chậu thì ta chỉ nên trồng khoảng 2-3 cây trong 1 chậu (thùng). Trong những ngày cần che nắng cho cây con nếu nắng quá gắt.
Làm giàn
Khoảng 1 tháng sau khi mọc. Tiến hành làm giàn cho cây để cây phát triển nhanh. Có thể dùng các cọc tre, nứa đan chéo. Giàn cho mướp leo phải chắc chắn. Giàn nên được thiết kế theo kiểu mái bằng, cho dây bò đều trên giàn.
Chiều cao khoảng 2,5 m là độ cao thích hợp để cây cho nhiều quả nhất. Làm giàn giúp cây thông thoáng, giảm thiểu bệnh. Quả phát triển đều và thu hoạch dễ dàng hơn. Khi cây mướp con phát triển cao khoảng 30 cm thì mới bắt đầu cho cây leo giàn.
Tưới nước
Giữ cho đất xung quanh gốc luôn đủ ẩm, không bị sũng nước trong suốt thời kỳ phát triển của cây. Tưới nước 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng sớm và chiều mát, có thể tận dụng nước vo gạo.
Tưới nhiều nước hơn khi hoa bắt đầu rộ. Khi cây bắt đầu có trái thì giảm lượng nước tưới. Tránh tưới nước vào hoa và quả non gây hỏng.
Bón phân
Để cây mướp phát triển tốt và đạt năng suất tối đa thì cần phải bổ sung dinh dưỡng cho cây. Dùng phân chuồng hoai mục bón lót trước khi trồng.
Ngoài bón lót bằng phân ủ hoại mục, cần bón các loại phân khác như lân và kali. Nếu mướp chỉ bón đạm, không bón lân và kali cây sẽ ít quả, bón phải đúng thời điểm và đúng lượng để cây cho nhiều quả và bền.
Bón thúc 20 ngày một lần khi cây bắt đầu leo giàn trong suốt mùa sinh trưởng. Sử dụng phân NPK pha loãng với nước và đồng thời kết hợp với vun gốc, làm cỏ. Nếu bón không đúng cách cây sẽ cho ít quả và nhanh hỏng.
Cắt tỉa
Khi cây đã leo đến đỉnh giàn, cắt bớt các cành bên gần gốc để gốc cây thông thoáng và cây tập trung nuôi các cành ở trên.
Thụ phấn
Mướp bắt đầu ra hoa khoảng 2-3 tháng sau khi trồng. Ong và côn trùng thụ phấn chuyển phấn hoa từ hoa đực sang hoa cái.
Bạn có thể tiến hành thụ phấn bằng tay cho mướp. Cách làm: ngắt lấy hoa đực rồi úp ngược vào núm bông hoa cái rồi búng nhẹ để phấn rơi ra.
Bầu nhụy của hoa cái được thụ phấn sẽ bắt đầu phình ra. Chú ý ngắt bớt lá để quả nhận được đủ ánh sáng sẽ phát triển nhanh hơn.
Thu hoạch
Từ lúc trồng đến lúc thu hoạch khoảng 80 – 100 ngày, thời gian thu hoạch hàng năm có thể kéo dài cho đến tháng 9. Có thể hái quả mướp non hay già tùy vào mục đích sử dụng của bạn. Nếu cây có quá nhiều quả non có thể ngắt bớt để quả phát triển to và đều hơn.
Để quả làm giống
Quả lấy hạt làm giống là các quả to, không bị sâu bệnh, quả lượt thứ 2 – 3 trở đi. Để quả già ở trên cây, sau đó ngắt xuống, đem phơi khô, bảo quản ở nơi khô ráo tháng mát.
Sâu bệnh hại và phòng ngừa
Trong quá trình phát triển khó có thể tránh được sâu bệnh hại. Cần chú ý theo dõi để phát hiện và xử lý kịp thời.
Một số loại sâu bọ, côn trùng, gặm nhấm phá cây có thể kể đến như ốc sên, dế, sâu đất, sùng đất, bọ rùa, sâu vẽ bùa, sâu xanh, bọ trĩ, rầy mềm, rầy bông, rầy trắng, rầy xanh, ruồi vàng…
Chúng cắn đứt rễ mầm, chích hút ngọn non, lá non. Hút chất dinh dưỡng, cắn lá non, hoa, quả làm quăn lá, lá khô cháy, rụt ngọn, cây dễ nhiễm bệnh, chậm phát triển cho năng suất kém.
Ngoài ra có các bệnh như thối cổ rễ, cháy lá, đốm lá, sương mai, bệnh héo xanh. Cây nhiễm bệnh phát triển chậm, thậm chí héo rũ. Cho quả không đồng đều, dị tật.
Nuoitrong.vn hướng dẫn kỹ thuật trồng mướp sạch không dùng thuốc trừ sâu. Vì vậy, nếu phát hiện có sâu bệnh hại, các bạn nên sử dụng các chế phẩm sinh học mua tại cửa hàng thuốc bảo về thực vật.
Tốt nhất nên trồng các giống mướp chống chịu sâu bệnh tốt và áp dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh cho mướp.
Sử dụng các dung dịch thảo dược phòng ngừa sâu bệnh. Có thể làm trực tiếp bằng cách giã nát tỏi, gừng ớt vắt lấy dịch. Để phòng ngừa sâu bệnh đạt hiệu quả hòa 5ml dịch với 1 lít nước. Phun 10 ngày 1 lần.
Ruồi vàng là loài côn trùng khá dễ bắt gặp, chúng thường chích quả hút nhựa làm trái quăn. Tuy nhiên cách làm bẫy thu hút và bắt ruồi vàng rất đơn giản, dễ làm.
Sử dụng mướp
Quả mướp dùng chế biến rất nhiều món ăn ngon hàng ngày như nấu canh mướp đậu hũ, mướp xào giá, mướp xào lòng gà, hay đơn giản là mướp luộc.
Trong mướp chứa rất nhiều chất có lợi cho sức khỏe.
Vitamin A có trong mướp giúp bổ mắt, ngăn ngừa các bệnh về mắt. Đồng thời làm giảm đáng kể lượng cholesterol, làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, mỡ máu. Trong mướp có chứa Mangan, thúc đẩy tăng tiết insulin, giảm nguy cơ mắc tiểu đường.
Trong quả mướp còn có saponin, chất nhầy, vitamin B6 và vitamin C, muối nitrat. Nhân hạt mướp có 41 – 45 % chất dầu. Giúp hỗ trợ điều trị thiếu máu và ngăn ngừa lão hóa, sản xuất protein tái tạo cơ.
Trong y học cổ truyền, quả dùng chữa một số bệnh. Giúp thanh nhiệt, tiêu đờm, mát máu, thông kinh mạch, giảm sưng đau nhức và bổ khí an thai.
Công dụng của sơ mướp
Sơ của quả mướp già cũng đã được sử dụng từ rất lâu. Sơ mướp khi ngâm vào trong nước sẽ nở ra. Chúng có thể làm bông cọ tắm hoặc làm bông rửa bát, cọ rủa đồ dùng. Vừa hữu ích lại vừa thân thiện với môi trường.
Ở Trung Phi, sơ mướp dùng để chải quần áo. Nó cũng được sử dụng để làm mũ, lót giày, cần gạt nước ô tô, thảm, dép và găng tay.
Do sợi có đặc tính chống sốc và hấp thụ âm thanh nên được sử dụng trong mũ bảo hiểm. Sơ mướp cũng có thể được sử dụng làm một phần trong bộ lọc xử lý nước thải, dùng trong lọc nước cho bể cá,…
Vậy là chúng ta vừa tìm hiểu về cách trồng mướp tại nhà sạch và năng suất cao. Những kỹ thuật trồng mướp trên đây sẽ giúp bạn có được giàn mướp sai trĩu quả. Thu hoạch được những trái mướp thơm ngon. Bổ sung vào danh sách rau quả sạch của gia đình.
Nuoitrong.vn chúc các bạn thành công!
Theo: Thủy Tiên
