Lan Cattleya không còn xa lạ với dân chơi lan bởi vẻ đẹp kiêu sa của nó. Hãy cùng nuotrong.vn tìm hiểu kĩ hơn về đặc tính cũng như cách trồng lan Cattleya nhé.
Nội dung
Tổng quan
Lan Cattleya thuộc họ Phong lan và được phát hiện từ những năm đầu của thế kỉ 19. Chúng được cho là có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Brazil và được mệnh danh là Nữ hoàng của các loài hoa.
Lan Cattleya nổi tiếng với những bông hoa to, sặc sỡ và có mùi thơm thoang thoảng rất dễ chịu. Những bông hoa lan tuyệt đẹp này có thể rộng tới 16cm.
Chúng có nhiều màu sắc và kiểu dáng. Tuy nhiên khác với nhiều loại lan chơi hoa dài ngày như lan hồ điệp, lan Đai Châu, lan quân tử, Cattleya có thời gian chơi hoa khá ngắn chỉ khoảng 2 tuần.
Thân của lan cao và nhẵn và lá có màu xanh rực rỡ. Cattleya là một loài giả hành thân rễ dưới đất. Lan cũng phát triển khá chậm, mất khoảng từ bốn đến bảy năm để cây lan trưởng thành khi trồng bằng hạt.
Ở Việt Nam, phổ biến 2 loại lan Cattleya. Loại có thân giả hành một lá, giống như tên gọi mỗi thân chỉ ra một lá và mỗi cành chỉ cho ra một bông hoa khá to. Loại thứ hai là thân giả hành 2 lá. Loại này một chùm sẽ cho ra 5 tới 7 bông và nhỏ hơn loại 1 lá.
Cách trồng lan Cattleya
Điều kiện trồng lan Cattleya
Ánh sáng
Lan Cattleya khác với nhiều loài lan khác, chúng yêu cầu về ánh sáng khá nhiều. Chúng thích ánh sáng và sẽ không ra hoa nếu không có đủ ánh sáng. Chúng có thể thích nghi với ánh nắng trực tiếp miễn là tán lá không quá nóng.
Một lượng ánh sáng lý tưởng cho những loài hoa mỏng manh này ánh sáng khếch tán. Vị trí thuận lợi để đặt cây là bên cạnh cửa sổ có hướng phía Đông hoặc Tây.
Hoặc cửa sổ có rèm che để giảm bớt cường độ của tia sáng.Trong điều kiện ánh sáng thích hợp, lá có màu xanh tươi.
Những chiếc lá sẫm màu hơn có thể cho thấy quá ít ánh sáng. Trong khi những chiếc lá màu vàng hoặc nâu có thể cho thấy quá nhiều ánh sáng mặt trời trực tiếp.
Do đó bạn có thể quan sát những chiếc lá để chọn vị trí tốt nhất trong nhà cho cây lan của mình.
Nhiệt độ
Lan Cattleya là loài thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới nơi có ánh sáng mặt trời khá nhiều. Nhiệt độ tốt nhất cho nó phát triển là từ 20 tới 30 oC. Nhiệt độ thấp khiến chúng kém phát triển, nhiệt độ không nên thấp hơn 15oC.
Các khu vực miền Bắc nước ta nơi có mùa đông lạnh thì nên chú ý che chắn cho cây. Mặc dù lan Cattleya có thể chịu được nhiệt độ khá cao.
Nhưng ở nhiệt độ trên 30oC trong thời gian dài có thể khiến cây không thể vận chuyển canxi. Điều này khiến cây dễ bị chết đầu lá đối với các chồi non đang phát triển.
Độ ẩm
Cattleya phát triển tốt nhất khi độ ẩm từ 40% đến 70%. Việc bổ sung độ ẩm cho môi trường trồng trọt rất quan trọng, đặc biệt là vào những mùa hanh khô như mùa thu và mùa đông.
Bạn có thể tăng độ ẩm bằng cách dùng máy phun sương, máy tạo độ ẩm. Vào những ngày mưa, hay ẩm cao như mùa hè và mùa xuân thì bạn không cần lo lắng về điều này nữa.
Chuẩn bị giá thể và đất trồng
Có nhiều loại hỗn hợp chất nền có thể dùng để trồng Cattleya như xơ dừa, trùn quế, xơ cây dương xỉ, than củi, đá,… Bạn có thể lựa chọn các loại chất nền trên miễn là nó có thể thoát nước tốt. Hỗn hợp chất nền nên được ủ hoặc làm ẩm trước khi trồng lan.
Các loại chậu nhựa hoặc đất nung đều có thể trồng được Cattleya, miễn là chúng có những lỗ để thoát nước tốt. Bạn cũng có thể trồng bằng cách ghép vào các giá thể gỗ. Tuy nhiên ở Việt Nam hiện nay phổ biến cách trồng trong chậu hơn.
Nhân giống
Cách tách cây
Lan Cattleya thường được nhân giống bằng cách tách cây thì từ cây mẹ. Mặc dù có thể tách cây vào bất cứ thời gian nào trong năm. Tuy nhiên, thời điểm tách cây tốt nhất là mùa xuân sau khi kết thúc mùa hoa. Khi đó cây sẽ toàn lực cho phát triển thân lá, sẽ dễ để cây có thể mọc tốt hơn.
Bạn cần chọn những cây mẹ khỏe có nhiều nhánh, không có dấu hiệu sâu bệnh, vàng héo lá. Sau đó làm sạch rễ già, giá thể mục nát và mảnh vụn. Dùng tay chia lan thành những phần nhỏ để cây phát triển.
Cách trồng cây con vào chậu mới
Chọn một chậu có kích thước vừa đủ để cho phép sinh trưởng trong hai năm tránh chuyển chậu nhiều gây ảnh hưởng tới sự phát triển của cây. Giá thể mới nên được làm ẩm trước khi trồng cây con mới vào. Bạn có thể ngâm giá thể trong nước trước đó.
Cattleya không cần các chậu quá sâu và nhiều chất nền. Bạn có thể xếp vài lớp sỏi hoặc đá dưới đáy chậu để giúp thông thoáng cho rễ và thoát nước tốt. Đặt cây con sao cho đáy của thân rễ thấp hơn vành chậu khoảng 1cm. Phần già nhất của cây dựa vào vành chậu.
Sau đó, bạn rải chất nền đều và chắc chắn xung quanh rễ cho đến mặt thân rễ. Hãy đảm bảo không có chỗ trống hoặc lỗ trên giá thể. Cọc và buộc cây khi cây còn chưa vững chắc.
Sau đó bạn nên để lan tránh ánh sáng trực tiếp và cung cấp nước tưới thường xuyên. Cây sẽ mất một khoảng thời gian để ra rễ mới. Việc nhân giống chỉ thực sự thành công khi cây có rễ mới phát triển.
Chăm sóc
Tưới nước
Giống như hoa hồng, tưới nước không đúng cách thiếu hoặc thừa đều có thể dẫn tới cái chết Cattleya. Khi tưới nước cho lan một cần chú ý là tưới khi nào và tưới như thế nào.
Bạn chỉ nên tưới khi khi bầu cây đã khô.Tần suất tưới nước sẽ khác nhau tùy thuộc vào mùa và giai đoạn phát triển của lan. Mỗi tuần một lần là tuần suất tưới mà các chuyên gia nông nghiệp khuyên bạn nên làm theo.
Khi thời tiết mùa hè nhiều nắng, nóng cây ở trong giá thể nhỏ và các giá thoát nước tốt thì cần tăng tần suất tưới nước. Ngược lại nếu độ ẩm cao, thời tiết nhiều mây hoặc mưa, chậu lớn thì bạn nên giảm tần suất tưới nước.
Nhiều người tưới cho lan Cattleya bằng cách ngâm chúng ngập trong nước. Đây có vẻ như là một cách tốt để đảm bảo rằng cả bầu được tưới ướt hoàn toàn. Nhưng thực tế đây không phải là một cách tốt.
Nếu một trong những cây bị bệnh hoặc bị côn trùng phá hoại. Việc ngâm tất cả những cây trong cùng một chậu nước có thể dẫn tới việc lây lan sâu bệnh.
Nhưng khi bạn trồng ít với vài chậu lan thì bạn có thể cần thận để chậu vào xô ngập nước. Sau đó, để nước chảy nhiều từ đáy chậu rửa trôi phân bón hoặc khoáng chất tích tụ.
Bón phân
Lan Cattleya đã được biết là loài phát triển và nở hoa trong nhiều năm mà không cần bón phân. Nhưng bổ sung chất dinh dưỡng đều đặn hàng tuần sẽ giúp cây của bạn phát triển. Các loại phân giàu kali, nito và photpho sẽ giúp cây phát triển tốt.
Giống như lan Cẩm cù, Cattleya cũng có thời gian tạm dừng phát triển hay còn gọi là thời gian ngủ đông.
Thời gian này bạn không cần bổ sung thêm phân cho cây hoặc bổ sung chúng với tuần suất thưa hơn cách tuần.
Phân cũng không nên bón quá nhiều. Khi quá nhiều phân lá cây có thể phát triển quá mức có thể khiến lan Cattleya không ra hoa. Nhiều phân bón cũng có thể làm hỏng rễ và đôi khi làm cho cây chết.
Thay chậu
Cattleya phát triển bằng cách sử dụng thân rễ phân nhánh, mọc leo với rễ bám dày. Chúng không yêu cầu phải thay chậu thường xuyên. Việc thay chậu thường khá khó khắn và cây thường sẽ mất một mùa để phục hồi.
Do đó, bạn chỉ chuyển lan Cattleya khi thực sự cần thiết. Khi thay chậu cho một cây Cattleya, hãy đảm bảo có đủ chỗ để thân rễ tạo ra ít nhất hai giả hành mới trước khi nó chạm vào mép chậu.
Thông thường, thay chậu được thực hiện vào mùa xuân, vào đầu mùa sinh trưởng của lan.
Giai đoạn cây ra hoa
Hầu hết các loài lan Cattleya đều tạo ra một đợt tăng trưởng mới hàng năm. Mỗi một thân giả hành mới sẽ ra hoa vào cùng một mùa phát triển, thường vào cuối mùa hè hoặc mùa đông.
Hiện nay, có một số giống lai có thể tạo ra hai đợt hoa mỗi năm. Những nụ hoa mới được bảo vệ bởi một lớp vỏ mỏng nhô ra từ giữa lá.
Giai đoạn này, việc chăm sóc cũng không khác gì nhiều so với lúc cây phát triển. Bạn có thể không cần bón phân và giảm lượng nước tưới cây.
Các loại sâu bệnh có thể gặp khi trồng lan Cattleya
Lan Cattleya là một loài tương đối khỏe mạnh. Chúng ít khi bị sâu bệnh nhưng bạn vẫn nên chú ý một số sâu bệnh có thể gặp như là rệp, nấm, thối lá.
Loại rệp hay gặp nhất là loại rệp sáp ánh nâu. Chúng loài ăn nhựa cây có kích thước nhỏ và có thể khó phát hiện. Chúng thường chọn chui vào các kẽ hở, vì vậy hãy kiểm tra kỹ cây lan của bạn.
Một số thuốc trừ rệp bạn có thể dùng khi phát hiện chúng như là Serpa, Diazinon. Bạn nên phun theo liều lượng được ghi trên nhãn của nhà sản xuất. Rất khó để chữa trị cho các cây bị bệnh nặng. Bạn có thể phải bỏ cây khi cây đã có dấu hiệu sắp chết.
Ngoài ra, bạn có thể gặp ốc sên trong các chậu lan Cattleya. Chúng ăn lá cây và cản trở sự phát triển thậm chí làm chết cây. Tuy nhiên loài sên này thường hoạt động vào buổi tối do đó có thể dễ dàng loại bỏ chúng khi thăm lan vào buổi tối.
Các bệnh thối đọt, thối lá cũng có thể gặp khi chúng bị cháy nắng hoặc bị úng nước. Điều này tạo điều kiện cho nấm và các loại virus phát triển gây hại cho cây lành. Do đó khi phát hiện những cây thối bạn nên loại bỏ chúng và điều chỉnh lại chế độ chăm sóc với lan Cattleya.
Phòng bệnh vẫn tốt hơn chữa bệnh, do đó tháng bạn nên phun các thuốc phòng trừ rệp, nấm. Chú ý cắt tỉa những cây có dấu hiệu vàng, sắp chết. Dọn cỏ và ốc sên cũng nên được làm thường xuyên.
Lan Cattleya không chỉ đẹp mà cách trồng chúng không hề khó. Nuotrong.vn hy vọng rằng với những chia sẻ nhỏ trên đây bạn có thể trồng cho mình những chậu Lan tại nhà. Chúc bạn may mắn và thành công.
Theo: Biển Lặng
